“Ảo tưởng giàu có thế hệ” không phải là khái niệm xa lạ, nhưng rất ít người thực sự hiểu sâu về nó – đặc biệt là những ai sinh ra và lớn lên trong điều kiện nghèo khó. Dù sau này có kiếm được thu nhập tốt, họ vẫn luôn cảm thấy mình “khác biệt”, thậm chí là thất bại, khi so sánh với đồng nghiệp lớn lên trong gia đình khá giả.
Nếu bạn từng tự hỏi tại sao hai người cùng mức lương nhưng lại có lối sống hoàn toàn khác nhau – bạn không hề đơn độc. RaoVatHouston.com thường chia sẻ những câu chuyện thực tế về cuộc sống người Việt tại Mỹ, trong đó có không ít người mang theo hành trang của một tuổi thơ thiếu thốn, và sự so sánh vô hình này vẫn tiếp tục đè nặng trong đời sống hàng ngày của họ.
Không ai nói cho bạn biết: sự khác biệt bắt đầu từ khi còn bé
Người từng lớn lên trong nghèo khó thường không có kỳ nghỉ hè trại hè xa nhà, không được đi du lịch quốc tế mỗi năm, và càng không có khái niệm “cha mẹ giúp trả tiền đặt cọc mua nhà”. Trong khi đó, đối với một số người lớn lên trong giàu có, đó là chuyện hết sức bình thường – đến mức họ tưởng rằng tất cả mọi người đều có trải nghiệm như vậy.
Họ tin rằng “ai cũng vậy”, và khi thấy bạn không có được những lợi thế đó, họ nghĩ đó là do bạn “không cố gắng đủ”. Đây chính là lúc sự gaslighting bắt đầu, dù vô tình hay cố ý.
Lực đẩy vô hình của giàu có thế hệ
Giàu có thế hệ tạo ra một lực đẩy vô hình mà nếu bạn lớn lên trong nó, bạn thậm chí không nhận ra nó tồn tại. Đó có thể là:
- Cha mẹ giúp thanh toán học phí đại học (hoặc ít nhất không bắt bạn vay nợ).
- Có thể về nhà khi thất nghiệp hoặc nghỉ việc.
- Học cách đầu tư, tiết kiệm, hoặc kinh doanh từ nhỏ.
- Có các mối quan hệ gia đình hỗ trợ trong công việc hoặc sự nghiệp.
Trong khi đó, những người xuất thân nghèo phải tự học tất cả, tự đối mặt với rủi ro tài chính và không có mạng lưới an toàn để dựa vào. Và dù bạn có cùng mức thu nhập với một người xuất thân khá giả, sự khác biệt trong cảm giác an toàn, áp lực chi tiêu và cơ hội phát triển là cực kỳ lớn.
Thành công không giống nhau khi điểm xuất phát khác nhau
Bạn và đồng nghiệp có thể đều kiếm 70.000 đô mỗi năm. Nhưng nếu bạn đang phải trả nợ sinh viên, gửi tiền về cho gia đình, và chưa có khoản tiết kiệm khẩn cấp – trong khi họ đã có một khoản đầu tư vững chắc từ năm 22 tuổi – thì áp lực bạn đang gánh là không thể so sánh được.
Họ có thể đi nghỉ, mua xe, đầu tư, hoặc thậm chí mua nhà sớm – còn bạn chỉ đang cố gắng “đuổi kịp”. Và nếu bạn cảm thấy như thể mình đang làm gì đó sai, hãy nhớ: đó không phải là lỗi của bạn. Đó là hiệu ứng của ảo tưởng giàu có thế hệ – một vấn đề mang tính hệ thống, không cá nhân.
Làm gì để vượt qua cảm giác này?
✅ Nhận diện được điều này là bước đầu tiên.
✅ Ngừng so sánh bản thân với người có lợi thế từ đầu.
✅ Tập trung xây dựng an toàn tài chính cá nhân từ gốc.
✅ Nếu có thể, hãy chia sẻ trải nghiệm với người khác để tạo ra sự thấu cảm thay vì mặc cảm.
Và cuối cùng, hãy nhớ rằng bạn đã đi một chặng đường rất dài – có thể không ai trao cho bạn tấm vé vàng, nhưng chính bạn là người đã đi được đến đây bằng nghị lực.
Đừng để ảo tưởng giàu có thế hệ đánh cắp giá trị của bạn.
COMMENTS